Τετάρτη 7 Μαρτίου 2007

Ο ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙΑΔΑΣ ΤΩΝ ΤΥΦΛΩΝ # 2


Κάποτε ήμουν και εγώ μια αθώα δευτεροετής φοιτήτρια Νομικής. Δεν είχα αποβάλλει ακόμα το άγχος για τις εξετάσεις μου στο Πανεπιστήμιο. Ήταν λοιπόν ένα μάθημα, δύσκολο, που οι φήμες για αυτό το έκαναν ακόμα πιο δύσκολο. Επέλεξα να εξεταστώ προφορικά. Την μέρα των εξετάσεων πηγαίνω στο γραφείο του καθηγητή και περίμενα από έξω τη σειρά μου. Δεν ήμασταν πολλοί, καμιά τριανταριά φοιτητές τολμήσαμε το απονενοημένο διάβημα της προφορικής εξέτασης.

Περιμένοντας, επικρατούσε η γνωστή ατμόσφαιρα σε παρόμοιες καταστάσεις. Όλοι μας αγχωμένοι, με τα βιβλία ανοιχτά να ρουφάμε λαίμαργα τις γραμμές, και να ρωτάμε ο ένας τον άλλον την γνώμη του για τα SOS. Όπως καθόμουν με το βιβλιαράκι μου αγκαλιά, κάποια στιγμή σηκώνω το κεφάλι και κοιτάζω τον νεαρό που καθόταν δίπλα μου. Στεκόταν ατάραχος, ακίνητος και κοίταζε γαλήνια ψηλά. Καμία συμμετοχή στο πανηγύρι του άγχους που είχε στηθεί. "Tavor πήρε?" σκέφτηκα. Τον κοίταξα καλύτερα, και κατάλαβα πως είναι τυφλός. Μία σκέψη σαν αστραπή από το μυαλό μου, "καλά αυτός πως διαβάζει?".

Τότε έκανα κάτι, για το οποίο ομολογώ ντρέπομαι ακόμα και τόσα χρόνια μετά (και ζήτησα και συγνώμη αργότερα από τον φίλο μου πλέον Μ.). Εξέφρασα την απορία μου φωναχτά, απυθυνόμενη όμως όχι στον ίδιο αλλά στην μητέρα του που τον συνόδευε. Και έμαθα, και η μέρα εκείνη άλλαξε πολλά πράγματα για μένα.

Έμαθα λοιπόν πως υπάρχει το Κέντρο Τυφλών. Εκεί, πρέπει να αποστέλλονται τα βιβλία όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης και όλων των Τμημάτων, προκειμένου να ηχογραφηθούν. Οι τυφλοί πηγαίνουν εκεί και παραλαμβάνουν τις κασσέτες των μαθημάτων των σχολών τους, και μελετούν με κασσετόφωνο. Φυσικά εξετάζονται πάντα προφορικά.

Μου φάνηκε δύσκολο πολύ να μελετώ από κασσέτα, χωρίς να υπογραμμίζω ή να κρατάω σημειώσεις. Αυτή ήταν η πρώτη μου σκέψη, η οποία όμως δεν κράτησε πολύ. Γιατί έμαθα ότι οι καθηγητές δεν στέλνουν ποτέ τα βιβλία τους, ούτε ανταποκρίνονται στις παρακλήσεις του Κέντρου Τυφλών. Κατα συνέπεια, η μόνη επιλογή που απομένει είναι να παίρνουν οι φοιτητές αυτοί τα βιβλία και κάποιος από την οικογένεια να κάθεται να τους τα διαβάζει.

Πρώτη φορά στη ζωή μου ένιωσα τόσο ευτυχισμένη. Σκέφτηκα πως αυτό το πολύωρο διάβασμα για το οποίο τόσο γκρίνιαζα, είναι δώρο Θεού στη νοσηρή μας κοινωνία. Θα μου πείτε, εδώ δεν βλέπουν τίποτα το πανεπιστημιακό διάβασμα σε χάλασε? Ναι, τελικά είναι τα αυτονόητα που σε ταρακουνούν.

Υποσχέθηκα στην μητέρα του ότι θα κάνω τα πάντα για να βοηθήσω. Μου είπε πως δεν θα καταφέρω τίποτα, αλλά με ευχαρίστησε και με παρακάλεσε να κινηθώ, μπας και τουλάχιστον σε καμιά 20ετία αλλάξει κάτι. Δεν έχασα καιρό. Αμέσως κατατέθηκε έγγραφο αίτημα στη Γενική Συνέλευση μελών ΔΕΠ του Τμήματος Νομικής, το οποίο υποστήριξα η ίδια ενώπιον της Συνέλευσης. Σημειωτέον ότι, οι καθηγητές μας ήταν πάντα - και εξακολουθούν να είναι - προσεχτικοί στις αποφάσεις τους γιατί ανάμεσα στους πανεπιστημιακούς καθηγητές είναι οι πλέον αρμόδιοι να εξετάσουν την νομική βασιμότητα ενός αιτήματος, και αν το αποδεχτούν γίνεται κάτι σαν νομολογία για τις ΓΣ άλλων Πανεπιστημίων, όταν προκύψει το θέμα.

Το αίτημα απορρίφθηκε. Παραβιάζεται είπαν η Πνευματική Ιδιοκτησία τους με την ηχογράφηση των συγγραμάτων. Αθώα ακόμα, δεν υποχώρησα. Πήραμε την απόφασή τους και ψάξαμε περισσότερο. Βασιστήκαμε στους λόγους απόρριψης προσπαθώντας νομικά να καταρρίψουμε τους ισχυρισμούς τους, τονίζοντας επιπλέον τα ανθρώπινα συναισθήματα. Επικοινώνησα με το Κέντρο Τυφλών για βοήθεια και οι άνθρωποι μου συμπλήρωσαν την επιχειρηματολογία, ελπίζοντας να καταφέρουμε κάτι (χωρίς ωστόσο να το πιστεύουν). Η ανανεωμένη μας αίτηση επανήρθε στη ΓΣ. Απορρίφθηκε ξανά, για τους ίδιους λόγους. Μη μας ξεσυνερίζεστε, ήμασταν φοιτητές Νομικής που προσπαθούσαμε να σταθούμε επί νομικού ζητήματος απέναντι στους καθηγητές μας.

Κατάλαβα τότε ότι οι τυφλοί δεν περίμεναν εμενα για να σωθούν. Αλλά σκέφτηκα ότι η επιμονή ίσως κατάφερνε κάποτε να καταφέρει κάτι. Για όσα χρόνια ήμουν φοιτήτρια ακόμα, κατεβάζαμε 2 φορές κάθε χρόνο το ίδιο αίτημα. Πάντα μας το απέρριπταν. Για τον ίδιο λόγο. Το μόνο που έμεινε, ήταν ότι οι καθηγητές μου πλέον με ήξεραν ως "η κοπέλα που ενδιαφέρεται για τους τυφλούς". Τίποτα δηλαδή.

Το παιδί έγινε φίλος μου. Δεν μπορώ να μιλήσω για αυτό. Δεν μπορώ να εκφράσω με λόγια τα συναισθήματα που μου προκαλούνται κάθε φορά που μιλάω μαζί του. Έχει τόσα ενδιαφέροντα, που απέναντί του είμαι μια άχρηστη. Έχει πλέον πτυχίο Νομικής. Παίζει κιθάρα και τραγουδάει (έχει βγάλει και δίσκο). Συνθέτει την μουσική και γράφει στίχους μονος του. Αθλείται. Δούλευε συνεχώς ως φοιτητής. Είναι μοντέρνος, έχει φίλους που τον αγαπούν και μαζί τους βγαίνει έξω κανονικά, πάει διακοπές. Έχει σχέση. Έχει ενδιαφέροντα τριπλάσια από τα δικά μου. Δεν μπορείς να τον λυπηθείς, τον εαυτό σου λυπάσαι περισσότερο. Μια φορά μιλάγαμε στο τηλέφωνο για τάβλι, ξέρετε τα κλασικά - ξέρεις? - δασκάλα!! - καλά θα σε παίξω και δε θα πάρεις ούτε μισή παρτίδα κλπ. Κλείσαμε το τηλέφωνο και ακόμα αναρωτιέμαι πως διάολο θα παίξω τάβλι με τυφλό!

Κάθε φορά που μιλάμε ξεχνάω ότι είναι τυφλός. Μόνο από κοντά μου φαίνεται λίγο παράξενο γιατί θέλω να με κοιτάνε στα μάτια όταν συζητάω με κάποιον - και εκείνος δεν μπορεί..

(συνεχίζεται..)

17 σχόλια:

Sigmataf είπε...

Ευαίσθητα κοινωνικοποιημένο άνθρωπο σε κόβω.

Καλά κάνεις.

Μπράβο σου ρε...

Sigmataf είπε...

κράτα το αληθινό για πάντα.

Sigmataf είπε...

Πραγματικά μου άρεσε πάραπολύ το ποστ.

Κρίμα που ο φίλος δεν θα μπορέσει να το διαβάσει.
Αξίζει όμως να το μάθει και να το ακούσει.

Σεβασμός σε κάθε άνθρωπο που μάχεται κόντρα στις αντικειμενικές συνθήκες.

;)))

xalara είπε...

Αυτό που έκανες είναι κάτι πολύ ωραίο και μεγάλο και όχι μόνο για το φίλο σου... και δεν πειράζει που δεν το κατάφερες... δυστυχώ εμείς οι άνθρωποι είμαστε λίγο 'καταραμενοι' ας πούμε και δεν βλέπουμε, δεν αισθανόμαστε, δε σέβουμαι ό,τι καλό έχουμε, μέχρι να το χάσουμε... αυτός πήρε απόφασει να ζήσει και μάλλον καλά, και το κατάφερε και δε λυπόταν τον εαυτό του... πολύ καλό το ποστ σου!!!

mafalda είπε...

sigmataf: Σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια! Ο φίλος μου δεν χρειάζεται να το μάθει, αυτά που γράφω τα ξέρει και τα ζει.

Όλος ο υπόλοιπος κόσμος είναι που πρέπει να τα ακούσει έστω και αναγκαστικά. Γιατί βλέπεις πιστεύω μόνο αν γνωρίσεις κάποιον με κάποιο πρόβλημα ταρακουνιέσαι. Τουλάχιστον για μένα χρειάστηκε να συμβεί αυτό.

xalara: Ακριβώς αυτό ήθελα να πω. Πιο πολύ για λύπηση είμαστε όλοι εμείς, που δεν εκτιμάμε τα αυτονόητα, που δεν χρειάζεται να παλέψουμε για τα αυτονόητα!

jul είπε...

Πανέμορφο το κείμενό σου κοπέλα μου!
Ειλικρινά μπράβο, ακόμα και αυτός ο "στιγματισμός" των καθηγητών προς εσένα δείχνει πια πως όντως τους έβαλες ίσως σε κάποιες σκέψεις, άσχετα αν ειναι άχρηστοι και δεν ήθελαν να κανουν κάτι τετοιο...
Πραγματικά μπραβο σου και μπραβο του που έχει καταφέρει τόσα.... Εμεις κόβουμε στραβά το νύχι μας και ουρλιάζουμε πως θα κάνουμε το ένα ή το άλλο...
ειμαστε πολύ λίγοι μπροστά τους...:)

ο δείμος του πολίτη είπε...

Μερικοί απλοί αγώνες είναι τελικά που διαμορφώνουν ένα κλίμα. Κλίμα μα κάποτε οδηγούν σε αλλαγές. Ξέρεις γιατί δεν έπιασε το ζήτημα; Απλά επειδή μείνατε μόνο στο νομικό ζήτημα και στο διάλογο χωρίς εξωθεσμική πίεση. Μία τέτοια απόφαση ήθελε δράση.

Ανώνυμος είπε...

Μπράβο ρε φιλενάδα, αν και είμαι σίγουρος ότι δεν το έγραψες για να ακούσεις τα μπράβο μας,που δεν τα χρειάζεσαι άλλωστε, αλλά για να ευαισθητοποιήσεις εμάς τα ρεμάλια. Με αυτό το ρεμάλι τα κατάφερες.

mafalda είπε...

julia: δε θα τους έλεγα άχρηστους. Φαταούλες θα τους έλεγα. Άπληστους. Λες και οποιοσδήποτε άλλος που βλέπει θα επέλεγε να αντιγράψει τις κασσέτες αντί να αγοράσει το βιβλίο. Λες και δεν το διανέμουν σε χιλιάδες άλλους φιτητές δωρεάν.
Αυτοί είναι οι καθηγητάδες των πανεπιστημίων μας, οι αυθεντίες που μάχονται για δωρεάν εκπαίδευση.

Αλλά άσε, μην αρχίσω να μιλάω για το ήθος και τη στάση των πανεπιστημιακών. Γιατί όσο και αν εξυμνώ την ακαδημαϊκή τους πληρότητα, αυτό δεν αρκεί.


δείμος του πολίτη: Λιθαράκι, λιθαράκι. Σκέφτηκα πολύ αυτό που είπες για τη δράση, αλλά ξέρεις τελικά διαφωνώ. Βλέπεις, πρέπει να τους κάνεις να θελήσουν να βοηθήσουν γιατί τα βιβλία θα πρέπει να τα στείλουν μόνοι τους.
Όχι δεν είμαι υπέρ της πίεσης σε κάθε περίπτωση. Κάποιες φορές απαιτούνται άλλα στοιχεία προκειμένου να δοθεί λύση αληθινή και μακροπρόθεσμη, και όχι εκβιαστική και τιποτένια.


σεξπυρ: Χαίρομαι γιατί βλέπω έχεις αρχίσει να με καταλαβαίνεις. Όχι τα μπράβο είναι άχρηστα και έχω ακούσει πολλά. Τα περισσότερα με έκαναν έξαλλη. Ξέρεις τι είναι να σου λένε μπράβο για την ευαισθητοποίηση σου οι καθηγητές σου? Οι ίδιοι που απέριψαν ένα τέτοιο αίτημα?
Αλλά ναι, θα ήθελα να αποκτήσυμε για αρχή άποψη και ευαισθησία όλοι εμείς. Οι γονείς μας αποφασίζουν σήμερα, αύριο αποφασίζουμε εμείς.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Διαφωνώ όχι για λόγους υπερεναστατικής γυμναστικής, αλλά επειδή στόχος δεν είναι η διαπαιδαγώγηση των βολεμένων και συχνά αδιάφορων ακαδημαϊκών "δασκάλων", αλλά το ίδιο το αποτέλεσμα -κάτι που σημαίνει τη βοήθεια των τυφλών φοιτητών.

Ανώνυμος είπε...

Σε εξοργίζει πολλές φορές όταν μάχεσαι για το αυτονόητο!
Και ναι, δεν είναι να λυπάσαι ανθρώπους-μαχητές. Τον εαυτό μου λυπάμαι...
Penthesileia

Maria Iribarne είπε...

Τώρα κοίτα να δεις πού έχω κολλήσει εγώ: Πώς είναι δυνατόν να επικαλούνται πρόβλημα πνευματικής ιδιοκτησίας, δεν υπάρχουν βιβλία (στην Ελλάδα νομίζω κυρίως ποίηση) που κυκλοφορούν σε cd; Εκεί δεν υπάρχει τέτοιο πρόβλημα; Κι αν έστω στην περίοδο που αναφέρεσαι υπήρχε νομικό κενό, δεν μπορούσαν να το καλύψουν ερευνώντας το νομικό καθεστώς που ισχύει στο εξωτερικό, όπου χρόνια τώρα κυκλοφορούν λογοτεχνικά κυρίως βιβλία σε κασσέτες; Αν δεν μπορούν οι καθηγητές της Νομικής να εισηγηθούν και να επιτύχουν μια τροποποίηση/συμπλήρωση νόμου, ποιος μπορεί; Εδώ το έχουμε καταφέρει στη δουλειά μου και για θέματα εντελώς αδιάφορα στο κοινωνικό σύνολο.Το βρίσκω εντελώς τρελό καθηγητής της Νομικής να επικαλείται νομικό κενό. Αν πράγματι υπάρχει, βρες τρόπο να το καλύψεις.
Πέραν αυτών, πρακτικά νομίζω ότι υπάρχουν ελάχιστες πιθανότητες αντιγραφής μιας κασέτας τέτοιου περιεχομένου. Οι σχετικοί (δηλαδή οι τυφλοί) θα την έπαιρναν όπως τα συγγράμματα, οι δε άσχετοι θα προτιμούσαν να φωτοτυπήσουν το απόσπασμα του συγγράμματος που τους ενδιαφέρει.
Θέλω να προσθέσω ότι ένας από τους καλύτερους δικηγόρους στο χώρο που εργάζομαι ήταν τυφλός, είχα την τύχη να τον γνωρίσω πριν συνταξιοδοτηθεί.
Αυτά. Αυτονόητα και τα δικά μου συγχαρητήρια για την προσπάθειά σου.

stilitis είπε...

Kαλά δεν είχα ιδέα αν και μου είχε γεννηθεί η απορία. Για τους καθηγητάδες το άλλο που δε δέχονται στην ''αδελφότητα'' τους άτομα με ειδικές ανάγκες αν και τους υποχρεώνει ο νόμος το έχεις ακούσει?

mafalda είπε...

δειμος του πολίτη: Στόχος είναι ακριβώς "το ίδιο το αποτέλεσμα -κάτι που σημαίνει τη βοήθεια των τυφλών φοιτητών" όπως το λες και εσύ. Γεγονός που σημαίνει πως πρέπει να τους πείσεις να θέλουν να το κάνουν.

Βλέπεις προβλέπεται ήδη, αλλά δεν το κάνουν και μόνο αν τους ευαισθητοποίησεις θα ξεκινήσουν. Για αυτό και είπα ότι διαφωνώ.

Penthesileia: Εμένα με ενοχλέι περισσότερο που όσοι μάχονται για το αυτονόητο καταλήγουν να αντιμετωπίζονται ως γραφικοί και να ακούνε "έλα μωρέ και εσύ εδώ τόσα και τόσα πάνε στραβά, τι περιμένεις".
Και ακόμα περισσότερο με ενοχλεί που οι περισσότεροι επειδή δε θα καταφέρουν τίποτα, δεν προσπαθούν και δεν δραστηριοποιούνται!

stilitis: Όχι δεν το είχα ακούσει για να είμαι ειλικρινής. Αλλά δεν με εκπλήσσει κιόλας. Αφού οι ίδιοι επιλέγουν ποιοι θα γίνουν καθηγητές (από όσους έχουν τα τυπικά προσόντα).
Μιλάμε για οικογενειοκρατία στην πολιτική. Για την οικογενειοκρατία των Πανεπιστημιακών πότε θα μιλήσουμε επιτέλους?

mafalda είπε...

Μαρία σε άφησα χωριστά.

Είναι δύσκολο να σου απαντήσω. Βλέπεις μιλάς με τη λογική, ενώ εγώ αναφέρομαι σε μια εντελώς παράλογη κατάσταση. Τα επιχειρήματα που λες εσύ τα προβάλλαμε και εμείς, με έμφαση το ζήτημα των φωτοτυπιών από τα δωρεάν διανεμόμενα βιβλία.

Η γνώμη μου είναι ότι δεν θελουν να το κανουν. Και όσο δε θέλουν θα βρίσκουν μια νομική πρόφαση.
Όσα λες θα ίσχυαν αν ήθελαν αλλά δεν τους επιτρεπόταν. Δεν χρειάζεται να εισηγηθούν τροποποίηση νόμου. Νόμος χρειάζεται για να υποχρεωθούν να κάνουν κάτι που δε θέλουν. Οι κύριοι καθηγητές δεν θέλουν να υπάρξει τέτοιος νόμος, και αν υπάρξει θα τον παραβιάζουν. Εκτός αν κάποιος παρακολουθεί (οι ίδιοι οι τυφλοί) και τους εξαναγκάζει δικαστικά κάθε φορά.

Απλά οι ίδιοι ΑΡΝΟΥΝΤΑΙ ΝΑ ΔΙΑΘΕΣΟΥΝ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥΣ.
Αν κάποιος θέλει να το κάνει μπορεί να το στείλει μόνος του στο κέντρο τυφλών, και αυτό μεμονωμένα να ηχογραφηθεί.

ggk είπε...

Πρώτα από όλα χαίρομαι που συναντάω μία αδελφή ψυχή (λόγω mafalda). Τα συγχαρητήρια μου για την προσπάθειά σου. Μην τα βάζεις κάτω. Εγώ προσπαθώ να κάνω κάποια πράγματα στον χώρο τον βιβλιοθηκών για τους τυφλούς και μάλιστα έκανα και εγώ ένα post πρόσφατα στο blog μου.
Όπως και να έχει μην τα βάζεις κάτω και συνέχισε έτσι :)

Maria Iribarne είπε...

Εντάξει, κατάλαβα, κι αν ο Σύλλογος Τυφλών θελήσει να τους εξαναγκάζει δικαστικά κάθε φορά, πέρα από τα έξοδα, την ταλαιπωρία και το κακόγουστο της υπόθεσης, θα πρέπει να βασίζεται και στην "ανωτερότητα" κάθε καθηγητή ότι δεν θα κόβει από μικροπρέπεια και μόνο κάθε τυφλό φοιτητή που συναντά.Μ' αρέσει που θέλουμε να λέμε ότι ανήκουμε στον πολιτισμένο κόσμο. Και να μην ξεχνάμε πόσο αξιοθαύμαστοι είναι όχι μόνο οι φοιτητές αλλά και τα μέλη των οικογενειών τους. Δεν είναι και λίγο να έχεις να διαβάζεις φωναχτά ολόκληρα συγγράμματα (λογικά, η μητέρα του φίλου σου θα είναι και αυτή ώριμη για πτυχίο!). Κι αυτά βέβαια προϋποθέτουν επίσης ότι υπάρχει κάποιο άτομο στην οικογένεια ικανό και πρόθυμο να κάνει αυτή τη δουλειά. Αν δεν υπάρχει;