Πέμπτη 7 Οκτωβρίου 2010

Μελέτη και περισυλλογή

Τελευταία νιώθω μια έντονη ανάγκη να διαβάσω. Όχι λογοτεχνία -την οποία ποτέ δεν σταμάτησα να διαβάζω- αλλά ιστορία. Κυρίως πολιτική και οικονομική ιστορία . Και αυτό γιατί θέλω να καταλάβω. Τελευταία πολλά συμβαίνουν, και όμως έχω την αίσθηση πως έπρεπε να τα περιμένουμε. Τα σημάδια υπήρχαν όλα από καιρό, η γνώση είναι αυτή που έλειπε. Και αυτό το ένστικτο μικρού παιδιού, που με έκανε στο Δημοτικό να υπολογίζω αν θα ζήσω σε περίοδο παγετώνα, ή σε ποια ηλικία θα είμαι όταν θα έρθει η επόμενη δικτατορία, υπολογίζοντας τον μέσο όρο ανάμεσα στις προηγούμενες. Πάντα με κορόιδευαν οι δάσκαλοί μου, κι όμως πιθανώς να έχω δίκιο και στα δύο (και ας τα ξέχασα εν τω μεταξυ!!!).

Το πρόβλημα βέβαια με την μελέτη της ιστορίας, είναι τα ίδια τα ιστορικά βιβλία. Πάντα μου φαινόντουσαν απρόσωπα και βαρετά. Με γλώσσα που κολλάει και δεν παρουσιάζεται ελκυστική. Γεγονός παράδοξο, αν συνυπολογίσεις τον ιντριγκαδόρικο χαρακτήρα του περιεχομένου τους. Πραγματικά θεωρώ εντυπωσιακό επίτευγμα, να μπορείς να μετατρέψεις κάτι τόσο "ζωντανό" όσο ο παλμός των εποχών και των ανθρώπων, σε κάτι τόσο "κοιμισμένο" όσο τα ιστορικά βιβλία. Στο ζήτημα της αντικειμενικότητας δεν μπαίνω καθόλου, γιατί δεν πιστεύω πως μπορεί να υπάρξει αντικειμενικότητα στην ιστορία, αν ψάχνεις κάτι παραπάνω από ένα απλό χρονικογράφημα.

Όμως, η μελέτη της ιστορίας αυτή την χρονική περίοδο είναι, κατά τη γνώμη μου, όχι απλώς χρήσιμη αλλά και επιβεβλημένη. Γιατί έχω την εντύπωση πως το μέλλον βρίσκεται κρυμμένο στο παρελθόν. Μπορεί να αλλάζουν οι όροι και οι συνθήκες και κάποιες άλλες λεπτομέρειες καθημερινότητας κατά τη γνώμη μου, όμως στην ουσία όλα είναι προδιαγεγραμμένα και δυστυχώς αυτοί που είναι υπεύθυνοι το ξέρουν. Λέω προδιαγεγραμμένα, γιατί το άτομο δεν μπορεί να καθορίσει το μέλλον του ξέχωρα από το μέλλον της κοινωνίας στην οποία δραστηριοποιείται. Και κάθε μια κοινωνία αλληλεπιδρά πολύ στενά με όλες τις υπόλοιπες. Η αλληλεπίδραση δημιουργεί τριβές γιατί φύση της κοινωνίας είναι κάποιοι να καθοδηγούν και κάποιοι να ακολουθούν. Και τη θέση του ο καθένας την αναλαμβάνει με βάση την πολιτική και οικονομική του δύναμη.

Αγόρασα λοιπόν ένα βιβλίο για την ιστορία της Ευρώπης κατά τον εικοστό αιώνα. Και διάβασα μόλις την εισαγωγή. Και κατέλαξα σε δύο συμπεράσματα που βασικά είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος: 
1. Η ιστορία κάνει κύκλους ακριβείας (και όταν λέμε ακριβείας εννοώ κάτι σε φαύλο κύκλο), και
2. Τίποτα δεν έχει αλλάξει (και όταν λέω τίποτα, εννοώ ΤΙΠΟΤΑ).

ΥΓ. Κάτι μου λέει πως θα επανέρθω στο βιβλίο αυτό πολλές φορές!!

10 σχόλια:

Πιπεράτος είπε...

Υπεροχη η προσεγγιση.

Η επαναληψη οφειλεται στην αγνοια οντως.
Μονο οσοι ξερουν το παρελθον ειναι εξω απο τον μυλο που γυρναει..

mafalda είπε...

Καλώς ήρθες και σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.
Νομίζω όμως πως διαφωνώ μαζί σου. Αυτοί που χαράσσουν τις μοίρες του κόσμου γνωρίζουν πολύ καλά ιστορία, και απλά έχουν μοιράσει την πίτα και πετάνε και λίγα κοκκαλάκια στους μικρούς (που επίσης γνωρίζουν).

Το δε άτομο, και να γνωρίζει, μικρή σημασία έχει, αφού όπως είπα, ατομικά δεν μπορείς να σταθείς έξω από τον μύλο. Μόνο να υπολογίσεις την ταχύτητα με την οποία γυρνάει μπορείς...

Πιπεράτος είπε...

...Μπα...Αποσπασματικα γνωριζουν και μονο οι μικροι...Κι αυτο γιατι αρκουνται στα λιγα.Δεν τους ενδιαφερει να μαθουν στ αληθεια.
Εχει μεγαλη σημασια να γνωριζει το ατομο οταν και τα αλλα ατομα διπλα του γνωριζουν.
Οι "μεγαλοι" ειναι επιστημονες στο να κρατανε την αληθεια-γνωση ιδιοκτησια τους δια της συγχυσης.
Εχουν κανει επιστημη την αγνοια μας και το να αρκουμαστε στα λιγα λεγοντας "δοξα τω Θεω".

(Πρεπει να πω πως νιωθω πολυ ωραια βρισκομενος εδω.)

mafalda είπε...

Βασικά δεν διαφωνούμε ιδιαίτερα. Όντως η σύγχυση είναι μεγάλο πράγμα, το ίδιο και η αναγκαστική ομοιομορφία. Το δε διαίρει και βασίλευε παλιό πετυχημένο μείγμα πολιτικής. Όσο για το δόξα τω Θεώ, τι να πω?

Όμως, δεν ξέρω πώς ατομικά, έστω και αν μαζευτούνε πολλοί, μπορεί κάτι να αλλάξει, ειδικά όταν δεν υπάρχουν οι αναγκαίες εναλλακτικές την κρίσιμη ώρα της ψήφου. Γιατί έχω πάψει από καιρό να πιστεύω πως μπορώ να ψηφίσω κάποιον και να αλλάξει κάτι. Για αυτο μιλάω για προειλημμένες αποφάσεις, και εκεί έγκειται η διαφωνία μου μαζί σου, επειδή εσύ πιστεύεις πως η συλλογική συνειδητότητα μπορεί να κάνει την διαφορά.

Να σημειώσω χάριν της συζητήσεως ότι όταν μιλάω για άτομο, αναφέρομαι σε όλους εμάς που είμαστε μακριά από τα κέντρα λήψεως αποφάσεων και συμμετέχουμε μόνο με την ψήφο μας. Μια ψήφο, που ενώ θα έπρεπε να είναι το κορυφαίο γεγονός της Δημοκρατίας μας, έχει αλλοιωθεί τόσο, που πλέον είναι ευτελισμένη και για να μιλήσουμε και ειλικρινά είναι πλέον και άχρηστη. Γιατί οι πολιτικοί στην Ελλάδα φρόντισαν να μην την χρειάζονται καν!!

mafalda είπε...

(χαίρομαι που νιώθεις καλά εδώ, το ίδιο κι εγώ! Μάλλον επειδή μας αρέσει να συζητάμε συμβαίνει αυτό!)

Ανώνυμος είπε...

Άκου τωρα τι γινεται!
Αν και μισουσα την ιστορια ως παιδι, η μοιρα μου με εριξε να σπουδασω στο τμημα Ιστοριας και Αρχαιολογιας!

Κι εκει καταλαβα...πως ναι, όλα επαναλαμβανονται! Παιζεται συνεχως το ιδιο εργο με διαφορετικους πρωταγωνιστες!

και να φανταστεις το λεω αυτο εντρυφώντας περισσοτερο στο Βυζαντιο! Που το θεωρουμε και ξεπερασμενο και μακρια απο την δημοκρατια! Κι ομως!

Αν ψαξεις μπορεις να βρεις πολλα, ενδιαφεροντα και ευαναγνωστα βιβλία!

φιλιά πολλά

tsouknida είπε...

Καλημέρα.
Συμφωνώ με το ''απλά έχουν μοιράσει την πίτα και πετάνε και λίγα κοκκαλάκια στους μικρούς'' αυτό συμβαίνει εδώ και χιλιετίες στην Ιστορία του ανθρώπινου γένους αλλά δεν συμφωνώ στο ΄΄ατομικά δεν μπορείς να σταθείς έξω από τον μύλο΄΄ γιατί υπάρχουν πολλά παραδείγματα που λένε το αντίθετο (George Carlin π.χ.).Αλλά στην πλειοψηφία μας έχουμε εγκλοβιστεί (η μας έχουν εγκλοβίσει) στο δάνειο, στην δουλειά, στον κόσμο μας γενικά έτσι ώστε να μην παρατηρούμε τις πραγματικές αλλαγές.

Ανώνυμος είπε...

Να σου προτείνω ένα βιβλίο που ίσως σου αρέσει, σχετικό με την ιστορία που θες να διαβάσεις. Η Γραμματική των Πολιτισμών. Συγγραφέας Φερνάν Μπρωντέλ. Εκδόσεις Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης.
Όταν το διάβασα άρχισα να βλέπω τα πράγματα από τελείως διαφορετική σκοπιά. Νομίζω αξίζει τον κόπο.

KitsosMitsos είπε...

Τελικά δεν μαθαίνουμε από τα λάθη μας, έτσι φαίνεται.
Προφανώς και χρειάζεται η μελέτη, όχι μόνο για το ιστορικό του θέματος αλλά και για κατανόηση του παρόντος.

Roadartist είπε...

Και εμένα αυτοί οι κύκλοι "ακρίβειας" της ιστορίας είναι που με τρομάζουν. Και το ότι όσο και αν η τεχνολογία προχωράει, τα πράγματα μένουν πάντα ίδια..